Uzupełnienie, a jednocześnie komplementarna część potencjału obronnego Polski - Wojska Obrony Terytorialnej (WOT) będą piątym rodzajem sił zbrojnych obok wojsk lądowych, powietrznych, specjalnych i marynarki wojennej. Ich utworzenie przypieczętował 24 kwietnia Minister Obrony Narodowej Antoni Macierewicz, podpisując koncepcję utworzenia Obrony Terytorialnej, która, jak mówił, "wchodzi już w fazę realizacji".

Docelowo w każdym powiecie powstanie jedna kompania Obrony Terytorialnej. W projekcie istotną rolę będą odgrywali członkowie organizacji proobronnych i uczniowie klas mundurowych.

- Służba w OT to doskonały sposób na samorealizację i rozwój zawodowy, który jednocześnie kształtuje tak potrzebne dziś wartości, jak: odpowiedzialne i bezinteresowne wspieranie społeczeństwa, szacunek dla państwa i symboli narodowych, oraz, w wymiarze czysto ludzkim, szacunek dla drugiej osoby - czytamy w materiałach resortu obrony.

Jednocześnie ministerstwo informuje, że wśród zadań stawianych przed żołnierzami obrony terytorialnej znajdują się m.in. prowadzenie działań militarnych we współdziałaniu z wojskami operacyjnymi (w przypadku wybuchu konfliktu), ochrona ludności przed skutkami klęsk żywiołowych, likwidacja ich skutków, ochrona mienia, akcje poszukiwawcze oraz ratowanie lub ochrona zdrowia i życia ludzkiego, a także udział w realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego, ochrona społeczności lokalnych przed skutkami destabilizacji i dezinformacji, współpraca z elementami systemu obronnego państwa, w tym szczególnie z wojewodami i organami samorządu terytorialnego, ochrona społeczności lokalnych przed skutkami ataków w cyberprzestrzeni i wreszcie - szerzenie w społeczeństwie idei wychowania patriotycznego.

- Zmieniająca się sytuacja bezpieczeństwa na świecie powoduje konieczność poprawy zdolności obronnych Polski, zwłaszcza w obszarze tzw. działań hybrydowych - przekonuje MON. - Utworzenie Wojsk Obrony Terytorialnej to odpowiedź na te potencjalne zagrożenia, to również wzmocnienie narodowych możliwości w zakresie zwalczania skutków klęsk żywiołowych oraz ochrony infrastruktury krytycznej. Jednocześnie służba w obronie terytorialnej daje duże możliwości rozwoju zawodowego często w bardzo specjalistycznych dziedzinach, a wspólny cel przyświecający wszystkim zaangażowanym w jej utworzenie i funkcjonowanie gwarantuje stworzenie zgranego zespołu, dla którego poza dobrem ojczyzny ważne będą również takie wartości jak zaufanie, honor, odwaga, szacunek, roztropność, poświęcenie i praca w zespole.

Z prośbą o udzielenie bardziej lokalnych, praktycznych informacji, z których mogłyby skorzystać osoby zainteresowane służbą w OT, zwróciliśmy się do Wojskowego Komendanta Uzupełnień w Ostródzie ppłk Adama Basaka.

Info Iława: Na jakim etapie jest tworzenie OT na terenie właściwym dla WKU w Ostródzie?

Ppłk Adam Basak: Utworzenie obrony terytorialnej to proces długofalowy, poprzedzony żmudną analizą i planowaniem. W celu zapewnienia efektywności oraz elastyczności w zakresie naboru, finansowania, wyposażenia i szkolenia niezbędnym jest jego rozłożenie na najbliższe lata.

Docelowo w Polsce ma zostać utworzonych 17 brygad obrony terytorialnej. Poniższe zestawienie ilustruje rozwój Wojsk Obrony Terytorialnej jako piątego, obok Wojsk Lądowych, Sił Powietrznych, Marynarki Wojennej i Wojsk Specjalnych, rodzaju wojsk:

• 1 lipca 2016 powstało Biuro ds. Utworzenia Obrony Terytorialnej, przed końcem 2017 roku przekształci się ono w Dowództwo Obrony Terytorialnej z siedzibą w Warszawie, równolegle powstaną 3 brygady obrony terytorialnej skoncentrowane kolejno w rejonach: Rzeszowa, Białegostoku i Lublina.

• Przed końcem 2017 roku powstaną trzy kolejne brygady obrony terytorialnej (dwie na terenie woj. mazowieckiego i jedna w rejonie Olsztyna).

• Przed końcem 2018 roku zostanie utworzone pięć kolejnych brygad obrony terytorialnej (Bydgoszcz, Gdańsk, Kielce, Kraków, Łódź).

• W 2019 roku nastąpi utworzenie ostatnich sześciu brygad obrony terytorialnej (jedna na terenie woj. śląskiego, pozostałe w rejonach: Opola, Poznania, Szczecina, Wrocławia i Zielonej Góry).

• Sformowanie ostatnich brygad nie jest równoznaczne z zakończeniem rozwoju Wojsk Obrony Terytorialnej. Szacuje się, że cały system zostanie ostatecznie zbudowany do 2021 roku.

Jakie warunki powinni spełnić kandydaci do OT?

O służbę w WOT może ubiegać się każdy, kto jest zdolny do czynnej służby wojskowej na podstawie orzeczenia właściwej komisji lekarskiej. Kandydat powinien być osobą zdrową, sprawną fizycznie, posiadającą obywatelstwo polskie oraz odpowiednie kwalifikacje zawodowe i chcieć wziąć na swoje barki współodpowiedzialność za bezpieczeństwo Polski.

Jakie kandydaci powinni przedłożyć dokumenty?

Ochotnicy, którzy nie posiadają przeszkolenia wojskowego, w pierwszej kolejności muszą odbyć służbę przygotowawczą. Kandydat ubiegający się o odbycie szkolenia powinien złożyć wniosek do wojskowego komendanta uzupełnień o powołanie do służby przygotowawczej. Do wniosku należy dołączyć nw. dokumenty:

odpis, uwierzytelnioną kopię, elektroniczną kopię lub kopię świadectwa (dyplomu) potwierdzającego posiadane wykształcenie;

odpis, uwierzytelnioną kopię, elektroniczną kopię lub kopię dokumentów potwierdzających posiadane kwalifikacje.

W jakim terminie i gdzie powinny się zgłaszać zainteresowane osoby?

Wszystkie osoby zainteresowane służbą w OT mogą zgłaszać się do właściwych ze względu na adres zamieszkania wojskowych komend uzupełnień. Osoby zamieszkałe na terenie powiatów ostródzkiego, iławskiego, działdowskiego i nowomiejskiego zapraszamy do WKU w Ostródzie.

Czy wiadomo, jak będzie wyglądało szkolenie w ramach już utworzonej brygady OT?

Szkolenie pododdziałów wojsk OT realizowane będzie w systemie weekendowym raz w miesiącu. Na chwilę obecną trwają prace nad stworzeniem odpowiednich programów szkolenia adekwatnych do lokalizacji poszczególnych brygad i ich wyposażenia.

Czy członkom brygad OT przysługiwać będzie wynagrodzenie i w jakiej wysokości?

Żołnierzowi WOT przysługują świadczenia w podobnym zakresie jak żołnierzom rezerwy powołanym na ćwiczenia wojskowe. Oprócz tego możliwe jest uzyskanie dodatku za odbycie ćwiczeń rotacyjnych.

Trwają końcowe wyliczenia tej kwoty. Obecnie oscyluje ona w granicach 450 zł miesięcznie dla ochotnika w stopniu szeregowego. Gratyfikacje będą w 100% wypłacane z budżetu MON. Decyzje i rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej uszczegóławiające zasady wypłacania gratyfikacji zostaną wydane w październiku 2016 r.

W wymiarze materialnym, żołnierze WOT otrzymają uposażenie, dodatki do uposażenia oraz możliwość dofinansowania kursów i nauki. W wymiarze praktycznym, członkowie OT nabędą doświadczenie i umiejętności, które będą mogli wykorzystać w cywilnym życiu zawodowym. Można tu wymienić współdziałanie, pracę w zespole, adaptację do trudnych warunków działania i odpowiednie kształtowanie cech psychofizycznych. Również umiejętności manualne z pewnością będą przydatne w określonych zawodach.

Jednakże największą korzyścią ze służby w WOT zarówno dla żołnierzy, jak i kraju będzie wkład w bezpieczeństwo państwa i wzmocnienie wartości patriotycznych poprzez praktyczny wymiar poświęcenia się dla Rzeczypospolitej Polskiej. Nieodzowną rolę odgrywać będzie także pozyskiwanie i umacnianie przyjaźni między żołnierzami WOT w czasie zespołowego działania na rzecz bezpieczeństwa państwa i pomocy ludności cywilnej w zwalczaniu skutków klęsk i katastrof. Wartości, takie jak odpowiedzialne i bezinteresowne wspieranie społeczeństwa, szacunek dla państwa i symboli narodowych oraz w wymiarze czysto ludzkim, szacunek dla drugiej osoby, a także patriotyzm przejawiający się w rzetelnym wykonywaniu obowiązków będą leżały u podstaw funkcjonowania WOT.

JAK WSTĄPIĆ DO OBRONY TERYTORIALNEJ?