Według wstępnych przypuszczeń przedmioty zostały zdeponowane w ziemi w 1945 roku. Umieszczony w dwóch kankach na mleko depozyt pozostał w ukryciu aż do maja 2017. Wtedy to 14-letni Patryk Lessman, wypoczywając wraz z rodziną nad Jeziorakiem niedaleko Gubławek w powiecie iławskim, przypadkowo, podczas zabawy natrafił na znajdujące się płytko pod ziemią kanki. O tym odkryciu szybko powiadomił rodziców, a ci skontaktowali się z iławskimi regionalistami Michałem Młotkiem i Dariuszem Paczkowskim.

Odkrycie zostało zgłoszone służbom konserwatorskim, a poszczególne przedmioty zostały zabezpieczone i skrzętnie zinwentaryzowane. Umundurowanie i ekwipunek oficera Wehrmachtu, banknoty, zegarek kieszonkowy, srebrna łyżka, listy i karty pocztowe, pamiętniki, zdjęcia, notatki, testament - to przykłady przedmiotów, które przez długie lata pod ziemią skrywały kanki. Depozyt, na który składa się łącznie kilkaset przedmiotów i kilka tysięcy stron dokumentów, po szczegółowych oględzinach wykonanych przez pracowników Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków, został przewieziony do Elbląga. 

Dzisiaj, po niemal roku od tego niecodziennego odkrycia, przyszła pora na publiczną prezentację w Iławie części ujawnionego depozytu. Wiadomo już, że część przedmiotów pozostanie w Polsce, pod opieką muzealników i będzie udostępniana na publicznych wystawach. Część natomiast zostanie przekazana dwóm córkom hrabiego Hansa Joachima von Finckensteina Margarete i Wadltraut, które uczestniczyły w dzisiejszej konferencji, ze wzruszeniem dziękując za rodzinne pamiątki. Do spadkobierczyń hrabiego, na co dzień mieszkających w Niemczech, pomógł dotrzeć regionalista Kazimierz Skrodzki, utrzymujący z rodziną kontakt.

Von Finckensteinowie byli jednym z najbardziej wpływowych i możnych rodów pruskich. Należał do nich majątek w Gubławkach, niedaleko którego dokonano odkrycia depozytu, ale także zamek w Szymbarku i pałac w Kamieńcu.

Zdjęcia, wideo: Info Iława.