Rolnicy, owszem, mają prawo stosować takie nawozy - wynika ze wszystkich udzielonych nam dotychczas komentarzy w tej drażliwej sprawie, będącej przyczyną animozji i wzajemnej niechęci mieszkańców miasta i wsi. Ale są też określone przepisami ograniczenia. Dzisiaj wracamy do tematu, by przedstawić wytyczne zebrane przez Urząd Gminy w Iławie. W udzielonym nam komentarzu jest mowa m.in. o toczonej od lat dyskusji dotyczącej wprowadzenia rodzaju "ustawy antyodorowej". Obecnie brak jest takich rozwiązań prawnych, a zatem urząd, podobnie jak Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, który udzielił komentarza w ubiegłym tygodniu, nie ma podstawy prawnej, by interweniować w sprawie zapachowych bolączek...

W odpowiedzi na Państwa zapytanie dotyczące stosowania gnojowicy na polach informuję, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1259) obornik, gnojówka i gnojowica są rodzajem nawozu naturalnego. Jego wykorzystanie powinno odbywać się z uwzględnieniem przepisów  ww. ustawy, rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu stosowania nawozów (tekst. jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 393, ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2018 r. w sprawie przyjęcia „Programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu” (Dz. U. z 2018 r. poz. 1339).

W art. 17 ust. 2 ustawy o nawozach i nawożeniu wskazano, że nawozy należy stosować w sposób, który nie zagraża zdrowiu ludzi lub zwierząt lub środowisku. W przypadku nawozów naturalnych istotne jest również to, aby ich dawka zastosowana w ciągu roku nie zawierała więcej niż 170 kilogramów azotu w czystym składniku na 1 hektar użytków rolnych. Zakazy dotyczące stosowania nawozów sformułowane zostały w art. 20 ww. ustawy. Zabronione jest m.in. stosowanie nawozów naturalnych w postaci płynnej podczas wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi, a także na glebach zamarzniętych, zalanych wodą, nasyconych wodą, pokrytych śniegiem. Zakaz ten ma na celu ochronić wody otwarte i gruntowe przed zanieczyszczeniem, głównie azotem. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2018 r. w punkcie 1.3. reguluje, że nawozy naturalne w postaci stałej stosuje się na gruntach ornych w okresie od 1 marca do 31 października (w postaci płynnej do 20 października).

Jak przedstawiono powyżej, obowiązujące przepisy prawne regulują m.in. kwestie terminu, czy sposobu stosowania nawozów naturalnych, ale w żaden sposób nie odnoszą się do kwestii ich uciążliwości zapachowej. 

Od wielu lat prowadzone są w Polsce dyskusje na temat uchwalenia ustawy „antyodorowej”, której zapisy regulowałyby postępowanie mające na celu przeciwdziałanie immisji zapachowej, jednak dotychczas nie uchwalono takich przepisów. W obecnym stanie prawnym organy ochrony środowiska nie posiadają zatem instrumentów prawnych, za pomocą których mogłyby nakazać właścicielom gospodarstw rolnych podjęcie działań redukujących lub eliminujących uciążliwości zapachowe.