Budowa w Iławie pomnika Pana Samochodzika - to jeden z 14 pomysłów przekazanych do głosowania w ramach Iławskiego Budżetu Obywatelskiego 2020. Wnioskodawcy, którzy koszt realizacji tego zadania oszacowali na 125 tysięcy złotych, proponują stworzenie instalacji upamiętniającej Tomasza NN - postaci literackiej stworzonej przez Zbigniewa Nienackiego, tytułowego bohatera serii powieści przygodowych tego autora pt. "Pan Samochodzik". Jako możliwą lokalizację wskazują miejsce naprzeciwko basenu.

- Tutaj zaczyna się i kończy akcja najbardziej związanej z Iławą powieści („Pan Samochodzik i złota rękawica”) - uzasadniają. - Taka lokalizacja ustawi pomnik Pana Samochodzika na szlaku punktów z książki, a dostępność zachęci do jego odwiedzania oraz fotografowania - dodają.

Czy pomnik powstanie? Wszystko w rękach iławian, którzy zwycięzcę IBO 2020 będą wybierać w dniach 19-20 grudnia. A czy warto oddać swój głos właśnie na pomnik Pana Samochodzika? Pomysłodawcy są pewni, że tak i zachęcają mieszkańców do zapoznania się z przemawiającymi za tym argumentami. 

Apel Forum Miłośników Pana Samochodzika do mieszkańców Iławy

Szanowni Państwo,

Moda na sympatyczne pomniki rozprzestrzeniła się w Polsce stosunkowo niedawno, ale w ciągu ostatniej dekady w kraju zaroiło się od rzeźb pozwalających na kontakt widza z „bohaterem”. Coraz częściej takim bohaterem stają się przy tym postaci fikcyjne. We wniosku wspomniano kilka przykładów, są oczywiście i inne: np. pomnik Beaty z Albatrosa w Augustowie, pomnik Remusa (bohatera przedwojennej kaszubskiej powieści) w Kościerzynie i Wejherowie, czy pomnik Jakuba Wędrowycza w Wojsławicach - notabene ojciec tej postaci, Andrzej Pilipiuk, był jednym z kontynuatorów cyklu „Pan Samochodzik i…”, w którym po śmierci Zbigniewa Nienackiego ukazało się około 140 powieści. W Łodzi stale rozbudowywany jest szlak „Łódź bajkowa”, liczący już 9 pomników. Utworzenie podobnego szlaku planowane jest w Bielsku-Białej, gdzie na razie oglądać można Reksia oraz Bolka i Lolka. W nawiązaniu do słynnych Wrocławskich Krasnali w wielu miastach zaczęły wyrastać zabawne figurki: po Szczytnie spacerują Pofajdoki, po Inowrocławiu - Żaczki, po Gdańsku – lwy Heweliony, a po Zielonej Górze – Bachusiki (obecnie jest ich już 40!). Celem tych rzeźb jest uatrakcyjnianie miejskiej przestrzeni i przyciągnięcie uwagi turystów, ale też po prostu budowanie sympatycznego wizerunku miasta.  

Potrzebę tworzenia budzących pozytywne skojarzenia pomników nawiązujących do literatury, filmów, baśni, czy lokalnych ciekawostek rozumieją coraz częściej mieszkańcy miast, czego dowodem mogą być kolejne zwycięstwa tego typu projektów w głosowaniach nad budżetem obywatelskim. I tak na przykład - na życzenie mieszkańców - we Władysławowie zaroi się od rybek, przy łódzkiej zajezdni zwanej „stajnią jednorożców” ustawiono pomnik jednorożca, a już niedługo w swojej filmowej ojczyźnie stanie na pomniku Krzysztof Jarzyna ze Szczecina, czyli „Szef wszystkich szefów” z filmu "Poranek kojota". Warto dołączyć do tego trendu, bo wynika z niego wiele korzyści - wizerunkowych oraz finansowych.

W przypadku Iławy wybór symbolicznego bohatera przybliżającego turystom okolicę wydaje się oczywisty. Jest nim Tomasz NN vel Pan Samochodzik - postać, z którą rzeszy polskich czytelników kojarzy się Jeziorak. Na przygodach sympatycznego detektywa-muzealnika wychowało się kilka pokoleń polskiej młodzieży. Rozwiązywanie historycznych zagadek i poszukiwanie skarbów rozpalało wyobraźnię dzieci w czasach PRL-u, a nawet bywało bodźcem do wyboru zawodu (przyznaje się do tego wielu archeologów). Można dyskutować nad decyzjami życiowymi Zbigniewa Nienackiego, ale nic nie zmienia faktu, że udało mu się stworzyć powieści, które do dziś budzą wiele pozytywnych skojarzeń. I łączą ludzi, o czym świadczy chociażby to, że na Forum Miłośników Pana Samochodzika można spotkać osoby o diametralnie różnych poglądach. Właśnie te powieści nauczyły wielu z nas szanować przyrodę, kochać sztukę i zabytki. Rozbudziły zainteresowanie historią. Zachęciły do wędrówek, podróży, żeglowania, kajaków, aktywnego spędzania czasu.

Jako fani twórczości Zbigniewa Nienackiego nie jesteśmy zapewne obiektywni, ale dwie rzeczy nie ulegają kwestii – Pan Samochodzik jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych ikon młodzieżowej popkultury XX wieku, a jednocześnie informacja o Panu Samochodziku budzi zawsze pozytywny oddźwięk. Gdziekolwiek wspomnimy o Samochodzikach, reakcją jest uśmiech, zainteresowanie i chęć pomocy oraz komentarze w rodzaju „Jasne, uwielbiałem ten film”, „Oczywiście znam, sama kiedyś czytałam”.

Nienacki przyrównał Jeziorak do drzewa, którego pień wyrasta z Iławy, a na północy rozrasta się w koronę tworzoną przez przyległe jeziora i zatoki. Na zachodniej gałęzi tej korony (w Jerzwałdzie) stoi ustawiona przez Gminę Zalewo tablica ze szlakiem miejsc samochodzikowych wokół Jezioraka, na wschodniej gałęzi (nad Kragą) tablica o Karczmisku, na której również jest wspomniany cykl „Pan samochodzik i…”, zaś na szczycie korony (w Matytach) Gospodarstwo Agroturystyczne Przystań organizuje od wielu lat Rajdy Szlakiem Pana Samochodzika. Czas, aby również Iława, stanowiąca korzeń tego pięknego drzewa, chwyciła swoją szansę. 

W ubiegłym miesiącu w Pałacu Schoena w Sosnowcu odbył się wernisaż wystawy „Pan Samochodzik i Skarby Muzeów”. Choć Tomasz NN nie zbliżył się nigdy w swoich podróżach do Sosnowca, pracownicy miejskiego muzeum potrafili dostrzec potencjał tkwiący w tej postaci. Dlatego wydaje nam się oczywiste, że pomnik Pana Samochodzika prędzej czy później stanie gdzieś w Polsce. Byłoby jednak najlepiej, gdyby tym miejscem okazała się Iława, bo żadna okolica nie jest tak mocno związana z przygodami Tomasza NN, jak Jeziorak.

Forum Miłośników Pana Samochodzika - pansamochodzik.net.pl

Zdjęcia: materiały Forum Miłośników Pana Samochodzika.

Innych aktywnych mieszkańców, którzy również zgłosili swoje propozycje do Iławskiego Budżetu Obywatelskiego 2020, także zapraszamy na nasze internetowe łamy. Jeśli chcecie spróbować przekonać Czytelników portalu, by to właśnie Wasz projekt wsparli, głosując, skontaktujcie się z nami! E-mail: kontakt@infoilawa.pl; tel. 500 530 427.