Duży niepokój wśród przedsiębiorców oraz wiele niejasności w ostatnich tygodniach ubiegłego roku wywołały zmiany przepisów dotyczące obowiązku rejestracji podmiotów w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Rozwiać je powinno pomóc nowe rozporządzenie Ministra Klimatu z 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji.

Czym jest BDO?

Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) jest systemem informatycznym utworzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. Stanowi narzędzie, które ma umożliwić skuteczną kontrolę rynku gospodarki odpadami oraz przyczynić się do wspierania organów inspekcji ochrony środowiska w walce z nieprawidłowościami występującymi w tym sektorze. Integralną częścią BDO jest Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w  opakowaniach i gospodarujących odpadami, który został uruchomiony 24 stycznia 2018 r. Od 1 stycznia 2020 r. uruchomiono kolejne moduły systemu, tj. moduł ewidencji i moduł sprawozdawczości.

Kto musi się rejestrować?

Obowiązkowi rejestracji podlegają m.in. podmioty wytwarzające odpady, transportujące odpady, jak również wprowadzające na terytorium kraju opakowania, produkty w opakowaniach oraz gospodarujące odpadami. W niektórych przypadkach może to dotyczyć również jednoosobowych działalności gospodarczych, jeśli w ramach prowadzonej przez siebie działalności wytwarzają odpady inne niż komunalne. Szczegółowy wykaz podmiotów wymagających wpisu do Rejestru BDO określa art. 50 ust. 1 oraz art. 51 ust. 1 ustawy z 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

Nowe rozporządzenie zwalniające z prowadzenia ewidencji odpadów

Od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Klimatu z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2531). Zwolnione z obowiązku wpisu do rejestru BDO są podmioty, które wytwarzają jedynie odpady określone w rozporządzeniu, we wskazanych w nim ilościach dopuszczalnych. Jeśli podmiot wytwarza odpady, dla których nie prowadzi ewidencji odpadów, to nie musi składać wniosku o wpis do rejestru. Warto zauważyć, że w nowym rozporządzeniu ustalone zostały większe limity ilości odpadów, które objęte są zwolnieniem z obowiązku prowadzenia ewidencji (np. zużytych tonerów do 200 kg/rok) oraz dodano w nim także nowe rodzaje tych odpadów. 

W przypadku większości przedsiębiorców działających np. w sektorze usług czy handlu detalicznego wskazane w rozporządzeniu odpady są wytwarzane w ciągu roku w niewielkich ilościach. W ramach tego rodzaju działalności powstają głównie odpady komunalne, odbierane w ramach gminnego systemu gospodarki odpadami, np. odpady opakowaniowe, które często powstają w niewielkich ilościach w wyniku np. rozpakowywania opakowań zbiorczych zakupionych produktów lub zużywania opakowanych produktów niezbędnych do świadczenia usług (np. przez zakłady fryzjerskie i kosmetyczne). Dlatego przepisy ww. rozporządzenia dotyczą wyłącznie tych odpadów opakowaniowych, które nie są klasyfikowane jako odpady komunalne odbierane w ramach systemu gminnego. Zwolnieniem z obowiązku ewidencji zostały objęte również wytwarzane w niewielkich ilościach (określonych w rozporządzeniu) odpady takie jak np.: magnetyczne i optyczne nośniki informacji (płyty CD, DVD, dyski komputerowe), produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia, zużyte świetlówki i baterie, odpady budowlane (m.in. zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych materiałów ceramicznych, usunięte tynki, tapety, okleiny, itp.). Limity ilościowe wytwarzanych odpadów określone są dokładnie w rozporządzeniu, którego tekst dostępny jest tutaj: https://bit.ly/2QWIGfV.

Rejestr prowadzi marszałek województwa

Jeżeli dany podmiot podlega obowiązkowi rejestracji, uzyskanie wpisu do Rejestru BDO dokonywanego przez marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę podmiotu wiąże się z  przyznaniem indywidualnego numeru rejestrowego, który przedsiębiorca będzie umieszczać na dokumentach związanych z prowadzoną działalnością. Numer ten będzie niezbędny m.in. do bieżącej ewidencji procesów przekazywania i zagospodarowania odpadów.

Wysokie sankcje za brak wpisu

Od 1 stycznia 2020 r. podmioty zobowiązane do wpisu do Rejestru BDO, które nie posiadają numeru rejestrowego, nie mają możliwości legalnego przekazania odpadów oraz nie będą mogły prowadzić ewidencji i sprawozdawczości odpadów poprzez nowe moduły elektronicznej Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Za brak wpisu do Rejestru BDO grożą administracyjne kary pieniężne w przedziale od 5000 zł do nawet 1 000 000 zł.

Wobec powyższego, jeżeli do dnia dzisiejszego podmioty objęte obowiązkiem rejestracji w BDO tego nie dokonały, powinny niezwłocznie złożyć wniosek o wpis do Rejestru BDO u właściwego marszałka województwa. Wszelkie informacje dotyczące obowiązku rejestracji oraz wniosek można znaleźć na stronie: https://bdo.mos.gov.pl. 

Pytania dotyczące wpisu do Rejestru BDO należy kierować do Urzędu Marszałkowskiego 
w Olsztynie pod numerem tel. (89) 512 54 81.

Mateusz Szauer
Dyrektor Wydziału Ochrony Środowiska i Rolnictwa Starostwa Powiatowego w Iławie

www.powiat-ilawski.pl