Ekspertyzy sądowe i ich opiniowanie jest niezwykle ważne – zarówno dla potrzeb wymiaru sprawiedliwości, ale również dla innych celów. Ekspertyzy mogą być potrzebne w rozstrzyganiu spraw indywidualnych na drodze cywilnej czy chociażby do szkoleń w naukach sądowych. Wbrew pozorom, jest to dosyć wąska struktura działania i nie istnieje zbyt wiele instytucji, zajmujących się taką pracą.
Zakres działania
Prowadzenie ekspertyz sądowych przez różnego rodzaju instytuty czy jednostki badawcze polega między innymi na:
- Wydawaniu opinii na potrzeby sądów różnej instancji i prokuratora. Poza tym, istnieją inne podmioty państwowe lub prywatne uprawnione do przeprowadzenia postępowania wymagającego ekspertyzy.
- Przeprowadzaniu badań koniecznych do zaktualizowania stanu wiedzy sądowej oraz prac rozwojowych, które sprawdzają się w praktyce – zleconych najczęściej na potrzeby wymiaru sprawiedliwości czy poszczególnych organów ścigania.
- Tworzeniu standardów pracy biegłych i sądowych. Chodzi tu o dobrą praktykę laboratoryjną oraz jakość badań i ulepszenie ekspertyz.
- Szkoleniu i edukowaniu zawodowym prawników, praktyków, biegłych sądowych oraz kadr naukowych.
Prowadzenie ekspertyz sądowych w kryminalistyce
Jeżeli chodzi o kryminalistykę ekspertyzy sądowe są nieraz kluczowe i pomagają w rozwikłaniu skomplikowanych spraw. Często również stanowią podważenie całego prowadzonego śledztwa i ukierunkowanie na zupełnie inne wątki. Instytucje zajmujące się wydawaniem ekspertyz w tym wypadku wspomagają wymiar sprawiedliwości, ale także policję i prokuraturę.
Prowadzenie ekspertyz sądowych jest równie popularne jak prowadzenie ekspertyz pozasądowych z różnych dziedzin. Bada się na przykład rękopisy, przeprowadza badania techniczne, wydaje dokumenty na temat obecności i działania używek takich jak alkohol, narkotyki czy dopalacze. Od strony biologicznej oczywiście dokumentacja skupia się na badaniach DNA, ale także dokumentacji komputerowej, daktyloskopijnej czy dotyczącej broni, wypadków drogowych czy systemów monitorujących. Do podobnych ekspertyz kryminalistycznych zaliczyć możemy również ocenę prawdziwości fotografii czy na przykład badania wariografem.
Znaczenie ekspertyzy w postępowaniu sądowym
Bardzo często sprawy zarówno cywilne jak i karne – rozstrzygane przed sądami są bardzo skomplikowane i niejasne. Obie strony konfliktu przedstawiają swoje racje i dokumentację potwierdzającą dane stanowisko. Ekspertyzy sądowe mogą zmienić zupełnie bieg sprawy, dlatego warto wiedzieć do kogo udać się w danej sprawie. Istnieje wiele podmiotów publicznych zajmujących się wydawaniem odpowiedniej dokumentacji, ale również prywatnych kancelarii czy pojedynczych osób z nadanymi uprawnieniami.
Zanim jednak udamy się po ekspertyzę – warto zaznajomić się z tym w jaki sposób może ona wpłynąć na sprawę i czy rzeczywiście będzie pomocna z naszej perspektywy.
Jeżeli chodzi o wynagrodzenie biegłego – w niektórych sprawach, na przykład karnych lub administracyjnych toczących się z mocy prawa, koszt ponosi Skarb Państwa.
Artykuł sponsorowany.