- Jest to budżet wyjątkowy. Wydatki inwestycyjne to 39,16% w stosunku do całości wydatków. Warto zaznaczyć, że rok 2023 będzie kontynuacją strategii proinwestycyjnej. W 2022 r. zrealizujemy inwestycje za ponad 28 mln zł, w 2023 r. na cele inwestycyjne zakontraktowaliśmy sumę ponad 36,6 mln zł - komentuje Krzysztof Harmaciński. 

f

Poniżej prezentujemy przegląd najważniejszych zadań ujętych w przyszłorocznym budżecie gminy Iława.

INWESTYCJE DROGOWE

Łączna kwota wydatków przewidzianych w tym dziale to 18 450 829 zł, z czego 13 729 094 zł to wydatki majątkowe.

Oto największe inwestycje w zakresie dróg:

• Przebudowa drogi gminnej w Stradomnie. Wartość inwestycji to 1 544 736 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg – 60%.
• Przebudowa drogi gminnej w Ząbrowie, ul. Łąkowa. Wartość 687 634 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg - 60%.
• Przebudowa drogi gminnej Franciszkowo-Borek. Wartość 1 718 849 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg – 60%.
• Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Frednowy. Wartość 934 182 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg – 60%.
• Przebudowa drogi gminnej na odcinku Wiewiórka - Prasneta. Wartość 3 231 106 zł, przewidywane dofinansowanie Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg – 60%.
• Modernizacja dróg gminnych w miejscowości Kamionka. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2023. Wartość 2 500 000. Dofinansowanie ze środków programu Polski Ład (miejscowości po PGR).
• Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Stradomno na odcinku ok. 520m. Wartość inwestycji to 261 608 zł, dofinansowanie zadania z programu PROW LGD 95 428 zł Środki z sołectwa Stradomno w kwocie 4 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej o długości 700 m w Radomku. Wartość inwestycji to 600 000 zł, dotacja z programu Polski Ład w kwocie 570 000 zł tj. 95%.
• Przebudowa drogi gminnej na odcinku Urwisko-Rudzienice. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2023. Wartość 2 378 587 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg – 60%. Inwestycja jest realizowana poprzez Związek Gmin i Powiatów Kanału Elbląskiego i Pojezierza Iławskiego.
• Przebudowa drogi gminnej do Smolnik. Wkład sołectwa 17 000 zł. Zadanie zaplanowane po uzyskaniu środków finansowych ze źródeł zewnętrznych.
• Przebudowa drogi gminnej Mątyki - Rudzienice - Dąbrowa. Zadanie zaplanowane do realizacji po uzyskaniu środków finansowych ze źródeł zewnętrznych. Wkład sołectwa Gromoty 5 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej gruntowej w Wikielcu do osiedla leśnego na odcinku ok. 610m (2240m2). Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2023 ze środków Gminy Iława przy dofinansowaniu z Nadleśnictwa Iława. Wkład sołectwa Wikielec 30 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej nr 14609 w Dziarnówku na odcinku ok. 480 m. Wkład sołectwa Dziarny 5 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej w miejscowości Gulb na odcinku ok. 570m. Na rok 2023 zaplanowano opracowanie dokumentacji technicznej na przebudowę drogi. Środki z sołectwa Gulb w kwocie 10 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej gruntowej w miejscowości Dziarny na odcinku ok. 350 m - wykonanie dokumentacji, wkład sołectwa 3 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej Frednowy – w kierunku DK 16 - 7 000 zł – zadanie będzie realizowane po uzyskaniu dofinansowania.
• Przebudowa drogi gminnej w Gałdowie. Zadanie zaplanowane do realizacji ze środków gminnych oraz z dotacji z Funduszu Wyłączeń z Produkcji Gruntów Rolnych w roku 2023. Wartość 163 000 000 zł, przewidywane dofinansowanie 50%, środki sołectwa Gałdowo – 10 000 zł.
• Budowa ścieżki pieszo-rowerowej Wikielec - Iława na terenie Gminy Iława na odcinku ok. 2 km . Zadanie przewidziane do realizacji po uzyskaniu dofinansowania we współpracy z Powiatem Iławskim i Gminą Miejską Iława.
• Budowa chodnika w miejscowości Gardzień wzdłuż drogi powiatowej. W roku 2023 zaplanowano wykonanie dokumentacji technicznej. Środki z sołectwa Gardzień w kwocie 15 000 zł.

W rozdziale „Lokalny transport zbiorowy” przewidziano 778 725 zł na dwa zadania: dotację dla miasta Iława dotyczącą dofinansowania przewozów osobowych realizowanych przez Zakład Komunikacji Miejskiej w Iławie (116 725 zł) i na przewozy autobusowe realizowane przez gminę Iława (662 000 zł).

W roku 2023 zaplanowano dotację celową dla Powiatu Iławskiego na rozbudowę drogi powiatowej nr 1329N na odcinku Urowo-Iława w wysokości 2 000 000 zł).

Wydatki bieżące związane z utrzymaniem gminnych dróg publicznych zaplanowano w kwocie 1 875 010 zł. W rozdziale ujęto m.in. bieżące utrzymanie dróg, zimowe odśnieżanie.

Warto podkreślić, że na zadania z zakresu dróg sołectwa w swoich planach przewidziały kwotę w wysokości 255 500 zł.

OŚWIETLENIE

Warto podkreślić, że w ramach poprawy bezpieczeństwa mieszkańców w 2023 r. przewiduje się dalszą rozbudowę oświetlenia drogowego na terenie Gminy Iława realizowaną z własnych środków Gminy Iława oraz z funduszu sołeckiego sołectw: Gulb, Laseczno, Frednowy, Franciszkowo, Rudzienice Mątyki, Nowa Wieś, Radomek, Starzykowo, Tynwałd, Stradomno, Ławice, Szymbark, Wikielec. Wola Kamieńska, Ząbrowo.

Przewidziano również wykonanie dokumentacji technicznych dotyczących nowych obwodów oświetleniowych.

Warto podkreślić, że zgodnie z podpisaną umową w 2023 r. na terenie gminy Iława kontynuowana będzie całkowita modernizacja istniejącego oświetlenia z wymianą na nowoczesne, energooszczędne źródła światła.

GOSPODARKA WODNO – ŚCIEKOWA

W budżecie Gminy Iława na 2023 r. zaplanowano 3 kluczowe inwestycje:

1. Kontynuacja przebudowy Stacji Uzdatniania Wody w Woli Kamieńskiej wraz z wykonaniem studni głębinowej wraz z opracowaniem dokumentacji hydrogeologicznej. Całkowita wartość inwestycji to 5 998 000 zł, dofinansowanie z programu Polski Ład wyniesie 4 750 000, tj. 79,19 % wartości inwestycji.

2. Przebudowę Stacji Uzdatniania Wody w Kałdunach wraz z budową sieci wodociągowej Kałduny – Nowa Wieś. Realizacja będzie uzależniona od pozyskania dotacji z PROW.

3. Budowę kanalizacji sanitarnej w miejscowości Franciszkowo, Franciszkowo Dolne, Borek, Mątyki oraz poprawa gospodarki wodnej na terenie Gminy Iława. Inwestycja w układzie "zaprojektuj i wybuduj". W roku 2023 przewidziane jest zakończenie realizacji prac budowlanych w pełnym zakresie.

Całkowita wartość inwestycji wyniesie 3 820 000 zł, z czego dotacja w wysokości 52,36% z PROW na lata 2014-2020 wynosi 1 999 999 zł.

BEZPIECZEŃSTWO

Na wydatki związane z bezpieczeństwem publicznym i ochroną przeciwpożarową zaplanowano 480 030 zł.

W ramach bezpieczeństwa publicznego i ochrony przeciwpożarowej przewidziano dalszy etap budowy remizy strażackiej w Ząbrowie oraz wydatki związane z funkcjonowaniem Ochotniczych Straży Pożarnych.

OŚWIATA I WYCHOWANIE

Łącznie w budżecie na 2023 r. zaplanowano wydatki w wysokości 31 892 390 zł. z tego 9 496 787 zł to wydatki majątkowe.

Zaplanowano tutaj 2 kluczowe inwestycje:

1. Budowę sali gimnastycznej i boiska wielofunkcyjnego przy Szkole Podstawowej w Lasecznie - poprawa infrastruktury edukacyjnej na terenie gminy Iława. Łączna wartość inwestycji wynosi 8 197 473 zł, dotacja z programu Polski Ład – 6 799 977 zł (82,95%).

2. Rozbudowę Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wikielcu. Modernizacja przedszkola (budowa bryły przedszkola i boiska wielofunkcyjnego) Całkowita wartość inwestycji to 5 880 657 zł, a dotacja z programu Rządowy Fundusz Polski Ład Program Inwestycji Strategicznych w wysokości 4 953 855 tj. 85% wartości inwestycji.

OBIEKTY UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

1. Budowa Centrum Aktywności Społecznej w Nowej Wsi. W roku 2022 rozpoczęto prace budowlane. W roku 2023 planowana jest dalsza realizacja budowy obiektu wraz z boiskiem wielofunkcyjnym i placem zabaw. Zadanie dofinansowane z programu Polski Ład w wysokości 87,13%. Wartość inwestycji 3 306 000 zł.

2. Budowa budynku świetlicy wiejskiej w Szałkowie. Wartość inwestycji 2 267 000 zł. Zadanie dofinansowane z programu Polski Ład w wysokości 87,13%.

3. Rozbudowa budynku świetlicy wiejskiej w Radomku. Wartość inwestycji - 907 000 zł. Zadanie dofinansowane z programu Polski Ład w wysokości 87,13%.

4. Budowa budynku świetlicy wiejskiej w Kałdunach. Zadanie zaplanowane do realizacji po uzyskaniu środków finansowych z zewnętrznych źródeł. Środki z sołectwa Kałduny - 14 500 zł.

5. Rozbudowa budynku po byłej prokuraturze i adaptacja do potrzeb siedziby GOPS, Placówki Wsparcia Dziennego i Referatu Edukacji Urzędu Gminy – zadanie przewidziane do realizacji po uzyskaniu środków finansowych ze źródeł zewnętrznych (wniosek zostanie złożony do Rządowego Funduszu Polski Ład Program Inwestycji Strategicznych).

6. Zagospodarowanie terenu gminnego - plaża Laseczno Małe. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2023. Środki z sołectwa Laseczno w kwocie 20 000 zł.

7. Zagospodarowanie terenu gminnego - plaża Siemiany. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2023.. Środki z sołectwa Siemiany w kwocie 10 000 zł.

8. Budowa plenerowego miejsca spotkań w Karasiu - Grodzisko . W roku 2023 zaplanowano kontynuację realizacji zadania z własnych środków Gminy Iława. Sołectwo Karaś przeznaczyło kwotę 12 500 zł.

9. Zagospodarowanie terenów rekreacyjnych w Nowej Wsi. Na ten cel zaplanowano 30 000 zł w ramach programu - Aktywna Wieś. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2023.

10. Zakup i montaż klimatyzacji w budynku świetlicy wiejskiej w Woli Kamieńskiej. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2023. Środki z sołectwa Wola Kamieńska - 15 000 zł.

11. Budowa siłowni plenerowej i placu zabaw – Szczepkowo. Na rok 2023 zaplanowano rozpoczęcie prac związanych z wyposażeniem tego obiektu w urządzenia rekreacyjno-zabawowe. Środki z sołectwa Szymbark - 12 000 zł.

INWESTYCJE SOŁECKIE

Warto podkreślić, że 2023 r. sołectwa przeznaczą kwotę 947 361 zł w ramach tzw. funduszu sołeckiego na ponad 70 zadań. Są to bardzo cenne i ciekawe inicjatywy oddolne, zgłaszane przez samych mieszkańców podczas zebrań wiejskich.

Mieszkańcy, widząc potrzebę tych inwestycji, bardzo chętnie włączają się do ich realizacji, niejednokrotnie oddając nieodpłatnie swój sprzęt, czy pracę własną, a po ich wykonaniu dbają o utrzymanie tych obiektów.

Wymienić tutaj należy: zagospodarowanie centrów miejscowości, oczek wodnych, budowę placów zabaw, wiat rekreacyjnych i miejsc spotkań mieszkańców, budowę chodników i placów utwardzanych, zagospodarowanie miejsc rekreacji, plaż, remonty świetlic i budynków gospodarczych, przebudowę dróg i budowę oświetlenia, zainstalowanie monitoringu, dokumentacje techniczne budowy nowych obiektów.

POMOC SPOŁECZNA

Na pomoc społeczną w 2023 r. realizowaną bezpośrednio przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej przeznaczy się 6 540 569 zł (oprócz działu „Rodzina”), w tym z dotacji celowych 1 304 149 zł. Różnica w wysokości 5 236 420 zł stanowi obciążenie budżetu gminy. Wydatki na pomoc społeczną w 2023 r. opłacane będą w ok. 19,94% przez budżet państwa, a w 80,06% z dochodów własnych budżetu gminy.

Zaplanowane wydatki bieżące na 2023 rok w zakresie opieki społecznej dotyczyć będą:

• opłaty za pobyt w domach pomocy społecznej osób chorych, samotnych, wymagających całodobowej opieki – 570 000 zł,
• funkcjonowania Ośrodka Wsparcia Dziennego w Iławie – 157 269 zł,
• zasiłków i pomocy w naturze oraz składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe - 639 277 zł,
• wypłaty dodatków mieszkaniowych - 6 500 zł,
• wypłat zasiłków stałych – 298 898 zł,
• utrzymania Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej – 2 764 524 zł,
• jednostki specjalistycznego poradnictwa, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej – 3 500 zł,
• zapewnienia usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych 1 068 548 zł,
• pomoc w zakresie dożywiania - 461 325 zł,
• pozostałą działalność (działalność klubu integracji społecznej, działalność Klubu Seniora) – 538 063 zł.

Zaplanowano również kwotę 5 000 zł na świadczenia społeczne wypłacane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz na usługi door-to-door w kwocie 247 806 zł. Kwota 92 355 zł zaplanowana jest na wydatki związane z otrzymanym grantem na „Dostępny samorząd” z PFRON.

Na wydatki z zakresu opieki społecznej w dziale „Rodzina” Gmina Iława przeznaczy w 2023 r. kwotę – 8 287 658 zł.

Zaplanowane wydatki bieżące na 2023 rok w zakresie opieki społecznej dotyczyć będą:

• wspierania rodziny 198 278 zł,
• wypłaty świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego – 7 766 562 zł,
• świadczenia wychowawcze – 6 500 zł,
• karta dużej rodziny – 763 zł,
• rodziny zastępcze – 182 000 zł,
• składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia rodzinne -111 555 zł,
• systemu opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 – 22 000 zł.

Warto zaznaczyć, że środki finansowe zaplanowane na rok 2023 zabezpieczą realizację programów realizowanych przez GOPS tj.: „Posiłek w domu i w szkole”, „Opieka 75+”, „Usługi wytchnieniowe”, „Asystent osoby niepełnosprawnej”.

GOSPODARKA KOMUNALNA I OCHRONA ŚRODOWISKA

Na ww. zadania zaplanowano wydatki w wysokości 2 154 570 zł.

W ramach wydatków bieżących środki przeznacza się m.in. na gospodarkę ściekową i ochronę wód, dotacje do wymiany kotłów (tzw. kopciuchów) – 100 000 zł oraz dotacje na wymianę pokryć dachowych w ramach likwidacji azbestu.

KULTURA I OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO

Na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego w roku 2023 planuje się przeznaczyć 8 559 074 zł, z czego na:

1) dotację podmiotową dla Gminnego Ośrodka Kultury w Lasecznie na realizację zadań z zakresu upowszechniania kultury - 912 000 zł,

2) dotację celową dla Gminnego Ośrodka Kultury w Lasecznie na wyposażenie Gminnego Ośrodka Kultury w Lasecznie w sprzęt oświetleniowy, multimedialny, komputerowy wraz z oprogramowaniem – 43 654 zł. GOK w Lasecznie pozyskał dotację na realizację ww. działania ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego RPO Warmia Mazury na lata 2014-2020. Całkowity koszt projektu to 254 458 zł, dofinansowanie 210 804 zł, tj. 83%,

3) dotację podmiotową dla bibliotek gminnych – 367 500 zł,

4) dotacje podmiotowe dla stowarzyszeń – 15 000 zł,

5) utrzymanie świetlic wiejskich – zakup energii (200 000 zł), zakup usług remontowych i usług pozostałych (94 920 zł), zakup materiałów i wyposażenia (150 000 zł),

6) dotacje na zabytki – 40 000 zł,

7) pozostałe wydatki – 152 000 zł.

Sołectwa w swoich planach przewidziały kwotę w wysokości 388 629 zł na zadania z zakresu tego działu.

SPORT

Na kulturę fizyczną i sport planuje się przeznaczyć w 2023 roku środki w wysokości 641 000 zł, z czego kwota 474 000 zł przewidziana jest na zadania zlecane stowarzyszeniom oraz klubom sportowym na działania na rzecz rozwoju kultury fizycznej, sportu i rekreacji. Środki w wysokości 93 000 zł skierowane zostaną na utrzymanie boiska Orlik (koszty energii, zakup materiałów i usług pozostałych). Gmina w 2023 r. planuje przeznaczyć 21 000 zł na nagrody oraz stypendia sportowe, zakup materiałów i wyposażenia. Wydatki majątkowe w kwocie 10 00 zł.

Sołectwa w swoich planach przewidziały kwotę w wysokości 30 558 zł na zadania z zakresu tego działu.

W ramach inwestycji w obiekty sportowe w 2023 r. przewiduje się:

1. budowę budynku zaplecza (szatni) przy boisku w Szymbarku,

2. modernizację obiektu sportowego we Frednowach (po uzyskaniu środków z zewnętrznych źródeł finansowania).

Zadania te będą realizowane po uzyskaniu zewnętrznych środków finansowych.

ORGANIZACJE POZARZĄDOWE

Na dotacje dla organizacji pozarządowych przeznaczono w budżecie 2023 r. kwotę w łącznej wysokości 150 000 zł.

Publikacja Urzędu Gminy w Iławie.