Jak wyglądają najważniejsze liczby?

Zgodnie z podjętą uchwałą budżetową,

• dochody Gminy Iława wyniosą w 2024 roku 80 052 303,00 zł,
• wydatki oszacowano na kwotę 84 807 174,00 zł,
• a deficyt budżetowy określono na 4 754 871,00 zł.

f

• W zaplanowanych dochodach ogółem dochody bieżące stanowią 80,70% (64  604 092,00 zł) a dochody majątkowe 19,30% (15  449 211,00 zł).
• Wydatki bieżące wyniosą 61 541 001,00 zł, a wydatki majątkowe zaplanowano w wysokości 23 266 173,00 zł.

g

• Przewidywany stan zadłużenia gminy z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek na koniec 2023 rok wyniesie 27  340 480 zł. Przewiduje się zaciągnięcie kredytu w wysokości 5  352  014,94 zł. Zostanie on przeznaczony na spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów.

f

– Jest to budżet wyjątkowy. Warto zaznaczyć, że rok 2024 będzie kontynuacją strategii proinwestycyjnej. Jeszcze nigdy w historii Gminy Iława nie planowano tak dużych wydatków inwestycyjnych jak w okresie 2023-2024. W 2024 r. zrealizujemy inwestycje za ponad 23 mln zł, w 2023 r. na cele inwestycyjne wydamy ponad 37,9 mln zł, co łącznie daje sumę prawie 61 mln zł! – podkreśla Krzysztof Harmaciński, wójt gminy Iława. – Przy obecnych założeniach wieloletniej prognozy finansowej indywidualny wskaźnik zadłużenia jest zachowany.

Wójt Gminy Iława Krzysztof Harmaciński przedstawia założenia budżetu na rok 2024 r.

Najważniejsze zadania

INWESTYCJE DROGOWE

Łączna kwota wydatków przewidzianych w tym dziale to 18  600 000 zł, z czego 12  644 000 zł to wydatki majątkowe.

Oto największe inwestycje w zakresie dróg.

• Przebudowa drogi gminnej Nr 146252N - ul. Łąkowej w Ząbrowie. Wartość: 687 634 zł. Przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg to 50%. Wkład sołectwa: 5 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej do Smolnik. Wartość: 3  884  449 zł. Przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg to 50%. Wkład sołectwa: 15 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej Ząbrowo-Babięty (ul. Owocowej). Wartość inwestycji to 2  633 600 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg: 60%. Wkład sołectwa Ząbrowo: 5 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej w Lasecznie. Wartość inwestycji to 2 015 787 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg: 50%.
• Przebudowa drogi gminnej na odcinku Urwisko-Rudzienice. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2024. Wartość: 2  378 587 zł, przewidywane dofinansowanie z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg: 50%.
• Przebudowa drogi gminnej w Gulbiu. Zadanie zaplanowane do realizacji ze środków gminnych oraz z dotacji z Funduszu Wyłączeń z Produkcji Gruntów Rolnych. Wartość zadania: 425 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej w Zazdrości. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych. Wkład sołectwa Gulb to 5 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej Matyki - Rudzienice - Dąbrowa. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych. Wkład sołectwa Gromoty to 5 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej w Wikielcu. W 2024 r. zaplanowano wykonanie dokumentacji technicznej. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych. Wkład sołectwa Wikielec to 15 500 zł.
• Przebudowa drogi gminnej w Stradomnie. W 2024 r. zaplanowano wykonanie dokumentacji technicznej. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych. Wkład sołectwa to 10 000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej Kamień Mały - Windyki. W 2024 r. zaplanowano wykonanie dokumentacji technicznej za kwotę 95  000 zł. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych.
• Przebudowa drogi gminnej w Radomku. W 2024 r. zaplanowano wykonanie dokumentacji technicznej. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych. Wkład sołectwa to 5000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej - ul. Turkusowej w Nowej Wsi. W 2024 r. zaplanowano wykonanie dokumentacji technicznej. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych. Wkład sołectwa Nowa Wieś to 7000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej w Dziarnówku. Zadanie zostało zaplanowane po uzyskaniu środków zewnętrznych. Wkład sołectwa Dziarny to 5000 zł.
• Przebudowa drogi gminnej w Mątykach. W 2024 r. zadanie zostanie dofinansowane ze  środków zewnętrznych z PROW w wysokości 248  518 zł. Całkowita wartość zadania to 395  000 zł.
• Budowa chodnika w miejscowości Starzykowo wzdłuż drogi powiatowej, III etap. W roku 2024 zaplanowano wykonanie po uzyskaniu dofinansowania.
• Budowa placu utwardzonego w miejscowości Siemiany o powierzchni ok. 140m2. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Siemiany w kwocie 10 000 zł.
• Budowa drogi dla pieszych w miejscowości Ławice. Wartość: 350 000 zł. Zadanie dofinansowane z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg – BRD w wysokości 279  227 zł. Przeznaczono środki z sołectwa Ławice w kwocie 11 500 zł.
• Budowa parkingu przy budynku świetlicy w Szymbarku. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2024. Wkład sołectwa Szymbark w kwocie 15 200 zł.
• Budowa drogi rowerowej na odcinku Iława - Radomno o długości ok. 4,6 km. W 2024 r. zaplanowano wykonanie dokumentacji technicznej. Wartość: 80 000 zł.
• Budowa chodnika w miejscowości Gardzień. Zadanie zaplanowane do realizacji po uzyskaniu środków finansowych z zewnętrznych źródeł. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Gardzień w kwocie 15 800 zł.
• Zagospodarowanie terenu gminnego - plaża w Lasecznie Małym. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Laseczno w kwocie 15 000 zł.
• Zagospodarowanie terenu gminnego w Rudzienicach. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Rudzienice w kwocie 13 200 zł.
• Zagospodarowanie terenu gminnego - plaża w Kamionce, wykonanie dokumentacji. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Ząbrowo w kwocie 5 000 zł.

f

W ramach współpracy z Powiatem Iławskim Gmina Iława zaplanowała przekazanie dwóch dotacji do zadań:

• budowa ścieżki pieszo-rowerowej Wikielec-Iława na terenie gminy Iława na odcinku ok. 2 km. – 915  800 zł.
• budowa ścieżki pieszo-rowerowej Szałkowo-Iława – 300  000 zł (wykup gruntów).

f

W rozdziale „Lokalny transport zbiorowy” przewidziano 770 000 zł na dwa zadania: dotację dla miasta Iława dotyczącą dofinansowania przewozów osobowych realizowanych przez Zakład Komunikacji Miejskiej w Iławie (110 000 zł) i na przewozy autobusowe realizowane przez gminę Iława (660  000 zł). Wydatki bieżące na drogi w 2024 r. to 3 875  000 zł.

Warto podkreślić, że na zadania z zakresu dróg sołectwa w swoich planach przewidziały kwotę w wysokości 247 600 zł.

OŚWIETLENIE

Warto podkreślić, że w ramach poprawy bezpieczeństwa mieszkańców w 2024 r. przewiduje się dalszą rozbudowę oświetlenia drogowego na terenie gminy Iława realizowaną z własnych środków gminy (łącznie na oświetlenie przeznaczono ponad 1,3 mln zł) oraz z funduszu sołeckiego poszczególnych sołectw. Przewidziano również wykonanie dokumentacji technicznych dotyczących nowych obwodów oświetleniowych.

W 2024 r., zgodnie z podpisaną umową, na terenie gminy Iława kontynuowana będzie całkowita modernizacja istniejącego oświetlenia z wymianą na nowoczesne, energooszczędne źródła światła, które po modernizacji będzie funkcjonować przez całą noc.

GOSPODARKA WODNO-ŚCIEKOWA

W budżecie zaplanowano trzy kluczowe inwestycje.

• Budowa zbiorników do magazynowania wody pitnej na stacjach uzdatniania wody w gminie Iława. Zbiorniki po 2x100 m3 powstaną w miejscowości Gulb, Ząbrowo, Karaś. Zadanie zaplanowane do realizacji w 2024 r. przy dofinansowaniu z programu Polski Ład w wysokości 98%. Wartość: 2 040  817 zł. Wkład własny gminy - tylko 40  817 zł !
• Przebudowa Stacji Uzdatniania Wody w Kałdunach wraz z budową sieci wodociągowej Kałduny – Nowa Wieś. Realizacja będzie uzależniona od pozyskania dotacji z PROW.
• Rewitalizacja zbiorników retencyjnych otwartych na terenie Gminy Iława w miejscowościach: Mątyki, Szymbark, Ławice, Pikus. W roku 2024 przewidziane jest rozpoczęcie realizacji prac po uzyskaniu dofinansowania z PROW. Wkład gminy – 5  000 zł.

v

BEZPIECZEŃSTWO

Na wydatki związane z bezpieczeństwem publicznym i ochroną przeciwpożarową zaplanowano 480 030 zł.

OŚWIATA I WYCHOWANIE

Łącznie w budżecie na 2024 r. zaplanowano wydatki w wysokości 26  989 598 zł, z tego 3 131 173 zł to wydatki majątkowe.

Zaplanowano tutaj następujące inwestycje.

• Budowa zadaszenia o stałej konstrukcji boiska wielofunkcyjnego przy Szkole Podstawowej w Ząbrowie. Wartość: 2 930 000 zł. Zadanie dofinansowane z programu OLIMPIA 2023 w wysokości  1 820  000 zł i zaplanowane do realizacji w roku 2024.
• Termomodernizacja Szkoły Podstawowej we Franciszkowie -  przygotowanie dokumentacji. W roku 2024 zaplanowano kwotę 60  000 zł.
• Likwidacja barier architektonicznych w budynku Szkoły Podstawowej im. Michała Lengowskiego w Rudzienicach. Zadanie dotyczące wykonania podjazdu dla osób niepełnosprawnych do budynku szkoły podstawowej w Rudzienicach. Zadanie dofinansowane z PFRON i zaplanowane do realizacji w roku 2024. Wartość: 56  740 zł (dotacja: 45  392 zł).
• Zakup wraz z montażem platformy schodowej do Szkoły Podstawowej w Lasecznie. Zadanie dotyczące dostarczenia i zamontowania platformy schodowej dla osób niepełnosprawnych. Zadanie dofinansowane z PFRON i zaplanowane do realizacji w roku 2024. Wartość: 84  433 zł (dotacja: 67 546 zł).

f

Warto zaznaczyć, że w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wikielcu realizowany będzie projekt „Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat” – utworzenie nowych miejsc edukacji przedszkolnej, dofinansowany w 100% ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur 2021-2027. Wartość projektu to 710 460 zł.

OBIEKTY UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

• Rozbudowa budynku po byłej prokuraturze i adaptacja do potrzeb siedziby GOPS, Placówki Wsparcia Dziennego i Referatu Edukacji Urzędu Gminy – zadanie przewidziane do realizacji w latach 2024-25. Uzyskano dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład Program Inwestycji Strategicznych w wysokości 8  000  000 zł.
• Budowa plenerowego miejsca spotkań w Karasiu - Grodzisko. Budowa wiaty zadaszonej w obrębie byłego grodziska w Karasiu. W roku 2024 zaplanowano kontynuację realizacji zadania z własnych środków Gminy Iława. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Karaś w kwocie 8 000 zł.
• Budowa budynku świetlicy wiejskiej w Kałdunach. Zadanie zaplanowane do realizacji po uzyskaniu środków finansowych z zewnętrznych źródeł. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Kałduny w kwocie 25 500 zł.
• Budowa tarasu przy budynku świetlicy wiejskiej w Szałkowie. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2024. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Szałkowo w kwocie 15 000 zł.
• Zagospodarowanie terenów rekreacyjnych na terenie Gminy Iława- Aktywna Wieś. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2024. Wartość: 30 000 zł.
• Doposażenie placu zabaw w miejscowości Rudzienice. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Rudzienice w kwocie 10 000 zł.
• Doposażenie placu zabaw w miejscowości Franciszkowo Dolne. Zadanie zaplanowane do realizacji w roku 2024. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Franciszkowo w kwocie 18 000 zł.
• Doposażenie placu zabaw w miejscowości Dół. Wartość: 10  000 zł. Sołectwo Dół przeznaczyło środki w kwocie 6 000 zł.
• Doposażenie placu zabaw w miejscowości Wiewiórka. Zadanie finansowane ze środków sołectwa Frednowy w kwocie 10 000 zł.

f

PRZEDSIĘWZIĘCIA SOŁECKIE

Warto podkreślić, że 2024 r. sołectwa przeznaczą kwotę 984 222,34 zł w ramach tzw. funduszu sołeckiego na ponad 100 zadań. Są to bardzo cenne i ciekawe inicjatywy oddolne, zgłaszane przez samych mieszkańców podczas zebrań wiejskich.

Mieszkańcy, widząc potrzebę tych inwestycji, bardzo chętnie włączają się do ich realizacji, niejednokrotnie oddając nieodpłatnie swój sprzęt, czy pracę własną, a po ich wykonaniu dbają o utrzymanie tych obiektów. Wymienić tutaj należy: zagospodarowanie centrów miejscowości, oczek wodnych, budowę placów zabaw, wiat rekreacyjnych i miejsc spotkań mieszkańców, budowę chodników i placów utwardzanych, zagospodarowanie miejsc rekreacji, plaż, remonty świetlic i budynków gospodarczych, przebudowę dróg i budowę oświetlenia, zainstalowanie monitoringu, dokumentacje techniczne budowy nowych obiektów oraz różnego rodzaju wydarzenia.

INWESTYCJE – ODBUDOWA  ZABYTKÓW

W 2024 r. na terenie Gminy Iława realizowane będą dwa zadania z dofinansowaniem z Rządowego Programu Odbudowy zabytków, tj:

• konserwacja wyposażenia zabytkowego kościoła we Frednowach, tj.: polichromia, empora, ołtarz, ambona. Wartość: 1 300 000 zł, dotacja: 1 274 000 zł;
• remont kościoła w Lasecznie, tj.: m.in. remont dachu, wieży kościelnej, schodów, stolarki okiennej, fundamentów, elewacji. Wartość: 1 200 000 zł, dotacja: 1  176  000 zł.

f

POMOC SPOŁECZNA

Na pomoc społeczną w 2024 r., realizowaną przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, przeznaczy się 6  732 758 zł, w tym z dotacji celowych 1 250 416 zł. Trzeba pamiętać, że różnica w wysokości 5 482 342 zł stanowi obciążenie budżetu gminy. Zatem wydatki na pomoc społeczną opłacane będą w 18,57% przez budżet państwa, a w 81,33% z dochodów własnych gminy.

Wydatki dotyczyć będą:

• opłaty za pobyt w Domach Pomocy Społecznej osób chorych, samotnych, wymagających całodobowej opieki – 600  000 zł,
• funkcjonowania Ośrodka Wsparcia Dziennego w Iławie – 169 534 zł,
• zapłaty składek na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej – 36 872 zł,
• zasiłków i pomocy w naturze oraz składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe – 604 077 zł,
• wypłaty dodatków mieszkaniowych – 15 000 zł,
• wypłat zasiłków stałych – 315 794 zł,
• utrzymania Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej – 2  965 502 zł,
• jednostki specjalistycznego poradnictwa, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej – 3 500 zł,
• zapewnienia usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych – 1  050 239 zł,
• pomoc w zakresie dożywiania – 444 870 zł,
• pomocy dla cudzoziemców – 1  000 zł,
• pozostałą działalność (działalność klubu integracji społecznej, Klubu Seniora) – 526 370 zł.

f

Zaplanowano też 5 000 zł na świadczenia społeczne wypłacane przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz na usługi door-to-door w kwocie 236 401 zł.

Na wydatki z zakresu opieki społecznej w dziale „Rodzina” Gmina Iława przeznaczy 8  140 480 zł, w tym z dotacji celowych 7  651 166 zł. Różnica w wysokości 489 314 zł stanowi obciążenie budżetu gminy.

Wydatki bieżące dotyczyć będą: wspierania rodziny, wypłaty świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego, wychowawczych, karty dużej rodziny, rodzin zastępczych, składek na ubezpieczenie zdrowotne i systemu opieki nad dziećmi w wieku do lat 3.

GOSPODARKA KOMUNALNA I OCHRONA ŚRODOWISKA

Tu zaplanowano wydatki w wysokości 2 129 744,44 zł. W ramach wydatków bieżących środki przeznacza się m.in. na gospodarkę ściekową i ochronę wód, utrzymanie zieleni, dotacje na zakup i montaż ekologicznego systemu grzewczego.

166 000 zł zostanie przeznaczonych m.in. na transport, sterylizację i kastrację bezdomnych zwierząt, zakup karmy oraz wpłatę dla Związku Gmin „Jeziorak” na obsługę programu „Rozwój infrastruktury turystycznej wokół jeziora Jeziorak”.

Sołectwa w swoich planach na zadania z zakresu tego działu przewidziały wydatek 212  354,93 zł.

KULTURA I OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO

Kwota 4  707 000 zł zostanie przeznaczona na:

• 1. dotację podmiotową dla Gminnego Ośrodka Kultury w Lasecznie na realizację zadań z zakresu upowszechniania kultury - 970  000 zł,
• 2. dotację podmiotową dla bibliotek gminnych – 429 000 zł,
• 3. dotacje podmiotowe dla stowarzyszeń – 15 500 zł,
• 4. utrzymanie świetlic wiejskich – zakup energii (190  000 zł), zakup usług remontowych i usług pozostałych (203 200 zł), zakup materiałów i wyposażenia (102  000 zł),
• 5. dotacje na zabytki – 2 500  000 zł,
• 6. pozostałe wydatki – 170 800 zł.

g

Sołectwa w swoich planach na zadania z zakresu tego działu przewidziały wydatek 458  567,41 zł.

SPORT

Na kulturę fizyczną i sport planuje się przeznaczyć w 2024 roku środki w wysokości 781 000 zł, z czego kwota 594 000 zł przewidziana jest na zadania zlecane stowarzyszeniom oraz klubom sportowym na działania na rzecz rozwoju kultury fizycznej, sportu i rekreacji. Środki w wysokości 68 000 zł skierowane zostaną na utrzymanie boiska Orlik (koszty energii, zakup materiałów i usług pozostałych), 60  000 zł na renowację nawierzchni boisk. Gmina w 2024 r. planuje przeznaczyć 24 000 zł na nagrody oraz stypendia sportowe, zakup materiałów i wyposażenia. Wydatki majątkowe w kwocie 5 000 zł.

Sołectwa w swoich planach przewidziały kwotę w wysokości 16 000 zł na zadania z zakresu tego działu.

W ramach inwestycji w obiekty sportowe w 2024 r. przewiduje się następujące zadania:

• 1. Modernizacja obiektu sportowego we Frednowach. Zadanie zaplanowane do realizacji po uzyskaniu zewnętrznych źródeł finansowania. Planowany wkład gminy to 5  000 zł.
• 2. Zagospodarowanie boiska w Starzykowie. Wartość: 11 000 zł.

g

ORGANIZACJE POZARZĄDOWE

Na dotacje dla organizacji pozarządowych przeznaczono w budżecie 2024 r. kwotę w łącznej wysokości 170  000 zł.

Publikacja Urzędu Gminy w Iławie.

Budynek po byłej prokuraturze.

Inwestycje drogowe – zdjęcie ilustracyjne.

Stacja uzdatniania wody.

Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wikielcu.