Początki opieki medycznej w Iławie

Historia opieki zdrowotnej w Iławie sięga aż XVI wieku. W 1517 roku przed Bramą Polską (Lubawską) zbudowano pierwszy szpital, który, choć prymitywnie wyposażony, dawał schronienie chorym i ubogim. W 1576 roku szpital ten dysponował już dość dużym kapitałem, jednak warunki wciąż pozostawiały wiele do życzenia.

W 1666 roku szpital utrzymywał się z własnych środków. Dzięki zezwoleniu starosty na połów ryb w Jezioraku mógł wspomagać się finansowo. Dziesięć lat później, w 1676 roku, pojawiła się pierwsza apteka w Iławie, co znacząco wpłynęło na poprawę dostępności leków.

Rozwój infrastruktury szpitalnej

Na początku XVIII wieku, w latach 1703-1704, stary szpital zastąpiono nowym budynkiem, który niestety w 1706 roku spłonął. Dopiero w 1778 roku szpital został odbudowany, ale już od 1790 roku pełnił funkcje edukacyjne.

Pod koniec XIX wieku, w 1870 roku, istniała jedyna prywatna lecznica w Iławie z dziesięcioma łóżkami, która w 1883 roku została rozbudowana o Oddział Chorób Epidemicznych. W 1890 roku miasto wynajęło budynek dawnej serowni na potrzeby szpitala.

Nowoczesny szpital miejski

W 1901 roku otwarto nowoczesny szpital na ulicy Ogrodowej, który do 1925 roku posiadał 60 łóżek i zatrudniał pięć pielęgniarek oraz dwóch dezynfektorów. W tym czasie działały także bezpłatne poradnie dla matki z dzieckiem oraz przeciwgruźlicza.

Powojenne lata

Po wojnie, w 1945 roku, lekarz wojskowy Bronisław Paklikowski przejął szpital zakaźny mieszczący się w dzisiejszym budynku biblioteki przy ul. Jagiellończyka. Szpital ten został zlikwidowany w 1946 roku. W 1947 roku trwały prace adaptacyjne w budynku przy ul. Mierosławskiego na potrzeby szpitala, ale ostatecznie uruchomiono tam Izbę Porodową i Stację Pogotowia Ratunkowego.

Powstanie Szpitala Powiatowego w Iławie

W 1955 roku Oficerska Szkoła Straży Więziennej została przeniesiona do Kalisza, a jej budynek zaadaptowano na potrzeby szpitala. W 1958 roku rozpoczęły się prace adaptacyjne w budynku przy ul. Marchlewskiego (dziś ul. Andersa).

12 lipca 1959 roku otwarto pierwszy pawilon Szpitala Powiatowego w Iławie przy ul. Marchlewskiego 3. Szpital mógł pomieścić 97 pacjentów i składał się z trzech oddziałów: chorób wewnętrznych, dziecięcego oraz położniczego. Już następnego dnia, 13 lipca 1959 roku, przyjęto pierwszą pacjentkę do Oddziału Chorób Wewnętrznych. Dyrektorem szpitala został lek. Stanisław Kościelny.

Pamiętne wydarzenia

16 marca 1973 roku w iławskim szpitalu miało miejsce wydarzenie, które odbiło się szerokim echem w całej Polsce. Przeprowadzono skomplikowaną operację na otwartym sercu mężczyzny z nożem wbitym w klatkę piersiową. Operację wykonał zespół pod kierownictwem lek. Franciszka Lewandowskiego, co było ogromnym osiągnięciem medycznym tamtych czasów.

Ciekawostki historyczne

• 1517 – zbudowano nowy szpital przed Bramą Polską (Lubawską). Był prymitywnie wyposażony i dawał schronienie zarówno chorym, jak i ubogim.
• 1576 – szpital dysponował dość dużym kapitałem, ale nadal był prymitywnie urządzony.
• 1666 – szpital utrzymywał się z własnych środków. Starosta zezwolił na połów ryb w Jezioraku, co wspomogło finansowo szpital.
• 1676 – pojawiła się pierwsza apteka w Iławie.
• 1703-1704 – w miejsce starego zbudowano nowy szpital. Składał się z dwóch izb i dwóch komór, oferując przytułek i skromny posiłek dla biednych i chorych.
• 1706 – nowo wybudowany szpital spłonął.
• 1778 – szpital został odbudowany, ale już od 1790 roku pełnił funkcje edukacyjne.
• 1870 – w Iławie istniała jedyna prywatna lecznica z dziesięcioma łóżkami, która w 1883 roku została rozbudowana o Oddział Chorób Epidemicznych.
• 1890 – miasto wynajęło budynek dawnej serowni na potrzeby szpitala.
• 1901 – nowy, nowoczesny szpital został otwarty na ulicy Ogrodowej (dzisiejszy ośrodek zdrowia na Starym Mieście).
• 1925 – szpital miejski posiadał 60 łóżek, zatrudniał pięć pielęgniarek i dwóch dezynfektorów. Działały także bezpłatne poradnie dla matki z dzieckiem oraz przeciwgruźlicza.
• 1945 – po wojnie, lekarz wojskowy Bronisław Paklikowski przejął od Rosjan szpital zakaźny mieszczący się w dzisiejszym budynku biblioteki przy ul. Jagiellończyka oraz w budynku późniejszego przedszkola nr 1. Szpital zakaźny został zlikwidowany w 1946 roku.
• 1947 – trwały prace adaptacyjne w budynku przy ul. Mierosławskiego na potrzeby szpitala, ale ostatecznie uruchomiono tam Izbę Porodową i Stację Pogotowia Ratunkowego.
• 1955 – Oficerska Szkoła Straży Więziennej została przeniesiona do Kalisza, a budynek został zaadaptowany na potrzeby szpitala.
• 1958 – rozpoczęły się prace adaptacyjne w budynku przy ul. Marchlewskiego (dziś ul. Andersa) na potrzeby szpitala.
• 12 lipca 1959 – otwarcie pierwszego pawilonu Szpitala Powiatowego w Iławie przy ul. Marchlewskiego 3. Szpital mógł pomieścić 97 pacjentów i składał się z trzech oddziałów: chorób wewnętrznych, dziecięcego oraz położniczego.
• 13 lipca 1959 – przyjęto pierwszą pacjentkę do Oddziału Chorób Wewnętrznych. Dyrektorem szpitala został lek. Stanisław Kościelny.
• 16 marca 1973 – w iławskim szpitalu miało miejsce wydarzenie, o którym pisała cała Polska. Przeprowadzono skomplikowaną operację na otwartym sercu mężczyzny z wbitym nożem w klatkę piersiową. Operację wykonał zespół pod kierownictwem lek. Franciszka Lewandowskiego.

f

Źródło: Powiatowy Szpital im. Władysława Biegańskiego w Iławie/red. kontakt@infoilawa.pl.
Zdjęcia: archiwum szpitala.
Publikacja Starostwa Powiatowego w Iławie.