• a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
• b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
• c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
• d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
• e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

g

Ile jest rodzin z takim problemem w Iławie? Niestety za dużo.

W roku 2023 w naszym mieście było 93 ujawnionych przypadków przemocy domowej, wśród 132 osób doznających przemocy domowej: 52 to kobiety, 69 dzieci i 11 mężczyzn. Ale wiemy wszyscy, że jest to tylko przysłowiowy „wierzchołek góry lodowej”.

Każda sytuacja przemocy pociąga za sobą olbrzymie szkody psychiczne u osób doświadczających przemocy - najczęściej kobiet i dzieci. Szczególnie trudne chwile przeżywają dzieci, które nie potrafią zrozumieć sytuacji, gdy dwoje im najbliższych osób uwikłanych jest w przemoc. Nawet jeżeli akty przemocy nie są bezpośrednio skierowane wobec dziecka, tylko wobec partnerki, partnera, cierpienie dzieci jest bardzo duże. Dzieci nie mogą też z takiej sytuacji „wyjść”, np. wyjechać z domu. Osoby dorosłe doświadczające przemocy bardzo często nie potrafią i nie mogą bez pomocy poradzić sobie z tą sytuacją. 

„Ludzie oczekują od osób doznających przemocy naturalnych reakcji samoobronnych, że nie pozwolą się tak traktować, że obronią się i postawią „tamę” przemocy. Tak zachowałaby się osoba posiadająca moc sprawczą, osoba, która ma zachowaną psychologiczną możliwość obrony. Jednak sytuacja przemocy domowej nie jest normalną sytuacją. To sytuacja chronicznego stresu, napięcia, cierpienia, lęku, bezradności, poczucia braku wpływu na własne życie. Specyfika przemocy polega właśnie na tym, że ofiara przemocy utraciła swoją moc sprawczą i wewnętrzną siłę. Sprawca przemocy swoją ofiarę psychicznie, emocjonalnie obezwładnia.” (fragment książki „Zrozumieć przemoc w rodzinie”, Wydawnictwo PARPA Media, 2010)

Musimy pamiętać, że powtarzające się akty przemocy na przemian z pojawianiem się nadziei na poprawę stopniowo dezorganizują i niszczą życie osoby doznającej przemocy. Człowiek doświadczający przemocy ze strony partnera/partnerki rujnuje swój wewnętrzny obraz siebie samego, traktuje siebie jak kogoś, kto nie ma żadnej wartości i na nic nie zasługuje. Człowiek stosujący przemoc w relacjach traci możliwość doświadczania miłości i zbudowania życia opartego na wzajemnej trosce i zrozumieniu. U dziecka będącego świadkiem lub obiektem przemocy zostaje ograniczona szansa na prawidłowy rozwój osobowości i wzrasta zagrożenie wchodzenia w zachowania ryzykowne.

W rodzinie, w której dochodzi do przemocy, instytucje pomocowe wszczynają procedurę „Niebieskiej Karty”, której głównym celem jest niesienie pomocy, m.in. poprzez skoordynowanie działań instytucji zaangażowanych w realizację procedury. Do tych instytucji należą m.in. MOPS, Komenda Powiatowa Policji, placówki oświatowe, placówki ochrony zdrowia, PCPR, MKRPA, Sąd Rodzinny, zawłaszcza kuratorzy sądowi oraz Urząd Miasta Wydział Polityki Społecznej, który działania koordynuje.

Właśnie Urząd Miasta opracował projekt wzmacniający współpracę powyższych instytucji, który to projekt otrzymał dofinansowanie ze środków finansowych Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. 

Głównym celem projektu jest zwiększenie skuteczności działań w zakresie przeciwdziałania przemocy, poprzez:

• poprawę współpracy wszystkich służb zaangażowanych w przemoc i profilaktykę oraz wypracowanie skutecznego modelu współpracy w ramach zespołu interdyscyplinarnego,
• podniesienie wiedzy przedstawicieli instytucji w zakresie uwarunkowań przemocy i profilaktyki przemocy,
• zwiększenie dostępności usług dla osób potrzebujących pomocy poprzez m.in. szerszą informację - jak, gdzie i kiedy szukać pomocy.

f

Realizacja projektu trwać będzie do końca roku i ma przynieść w rezultacie wzrost poziomu oferowanej pomocy dla osób doznających przemocy. Poprzez realizację projektu chcemy również wyposażyć przedstawicieli instytucji w umiejętności wczesnego rozpoznawania sytuacji kryzysowych. Pomoc udzielona na wczesnym etapie rodzących się problemów ma większe szanse być pomocą skuteczną.

Krzysztof Panfil – Kierownik Wydziału Polityki Społecznej UM Iławy

GDZIE SZUKAĆ POMOCY W SYTUACJI PRZEMOCY DOMOWEJ:

• 1. Urząd Miasta Iławy, Wydział Polityki Społecznej (były Ośrodek Psychoedukacji, Profilaktyki Uzależnień i Pomocy Rodzinie), Iława, ul. Chełmińska 1, tel. 89 649 92 03;
• 2. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Iława, ul. Grunwaldzka 6A, tel. 89 649 97 20;
• 3. Komenda Powiatowa Policji w Iławie, Iława, ul. Wiejska 4, tel. 47 732 62 00.

g

„RAZEM PRZECIW PRZEMOCY” - projekt realizowany przez Wydział Polityki Społecznej Urzędu Miasta Iławy w ramach Programu Osłonowego „WSPIERANIE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W TWORZENIU SYSTEMU PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY DOMOWEJ”, współfinansowany ze środków finansowych Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Publikacja zlecona.