Zmiany wynikają z rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 27 marca 2025 r., które doprecyzowuje wcześniejsze zapisy ustawy o obronie Ojczyzny z 2022 roku. Nowe regulacje to element zaostrzenia ochrony infrastruktury o szczególnym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa.

Co obejmuje zakaz fotografowania?

Zakaz nie ogranicza się wyłącznie do obiektów wojskowych, które stanowią zaledwie około 3% całej listy. Tablice zakazu pojawią się również na:

• obiektach infrastruktury energetycznej (elektrownie, stacje transformatorowe),

• siedzibach służb mundurowych (np. komendy policji),

• budynkach administracji publicznej (ministerstwa, sądy, urzędy wojewódzkie),

• obiektach infrastruktury komunikacyjnej (mosty, dworce, tunele, lotniska, linie kolejowe).

Zakaz może dotyczyć również: urzędów miast i gmin, prokuratur, zakładów karnych, komend straży pożarnej, a nawet jednostek ochotniczej straży pożarnej – o ile dany obiekt zostanie uznany przez właściwe władze za część infrastruktury o strategicznym znaczeniu.

Nowe przepisy mogą więc dotknąć amatorów fotografii miejskiej, turystów, pasjonatów kolejnictwa czy lotnictwa. Wystarczy, że sfotografowany obiekt zostanie zakwalifikowany jako infrastruktura krytyczna.

Znaki ostrzegawcze – jak wyglądają?

Zakaz fotografowania ma być czytelnie oznaczony. Na obiektach pojawią się specjalne tablice – biały znak z czerwoną obwódką, przekreślone ikony aparatu, kamery i telefonu oraz napis o zakazie w pięciu językach.

Chcesz robić zdjęcia? Potrzebujesz zezwolenia

Zrobienie zdjęcia lub filmu na terenie objętym zakazem będzie możliwe, ale wyłącznie po uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia. Należy w tym celu złożyć wniosek – pisemnie lub elektronicznie (z podpisem kwalifikowanym lub zaufanym) – do zarządcy danego obiektu.

Wniosek musi zawierać:

• dane osobowe i kontaktowe,

• dane firmy lub organizacji (jeśli dotyczy),

• przyczynę i cel fotografowania,

• nazwę i adres obiektu,

• planowany termin realizacji.

Na decyzję przyjdzie poczekać maksymalnie 14 dni.

Wyjątki od zakazu

Nowe przepisy przewidują kilka wyjątków. Fotografowanie i filmowanie – bez konieczności uzyskania zgody – będzie nadal możliwe m.in.:

• w celach dokumentacji technicznej, remontowej lub inspekcyjnej dla zarządcy obiektu,

• w przypadku działań służbowych służb mundurowych, sądów, prokuratury, inspektoratów,

• podczas oficjalnych konferencji prasowych, wydarzeń publicznych, wizyt delegacji,

• w ramach działań ratowniczych (np. straży pożarnej),

• przy niektórych pracach geodezyjnych.

Złamiesz zakaz? Licz się z karą

Naruszenie przepisów może skutkować poważnymi konsekwencjami. Ustawa o obronie Ojczyzny (art. 683a) przewiduje m.in. przepadek urządzenia, którym wykonano zdjęcie, a w skrajnych przypadkach – grzywnę lub nawet areszt.

W świetle nowych regulacji publikowanie w Internecie np. fotografii mostu, linii kolejowej czy budynku publicznego bez zgody może stać się wykroczeniem – nawet jeśli zdjęcie zostało wykonane telefonem podczas spaceru.

Nie tylko bezpieczeństwo, ale też ograniczenia

Ministerstwo Obrony Narodowej tłumaczy nowe przepisy potrzebą lepszej ochrony danych wrażliwych i infrastruktury krytycznej w obliczu niestabilnej sytuacji geopolitycznej. Krytycy zmian zwracają jednak uwagę na ich potencjalny wpływ na wolność obywatelską i swobodę dokumentowania rzeczywistości.

Zanim zrobisz zdjęcie – sprawdź, czy możesz. Od 18 kwietnia nowy znak może oznaczać nie tylko zakaz, ale i poważne konsekwencje.

Red. kontakt@infoilawa.pl.