To warunki terenowe i lokalizacja zamku przy brodzie na Drwęcy sprawiły, że to tutaj wielki mistrz krzyżacki Ulrich von Jungingen planował przerwać marsz wojsk polskich kierujących się na początku lipca 1410 r. w stronę Malborka. Manewr ten nie udał się, ponieważ podjazdy polskie w ostatniej chwili zorientowały się w sytuacji i król skierował wojska w górę rzeki, w poszukiwaniu dogodniejszej i niezagrożonej przeprawy. I chociaż największe starcie średniowiecznej Europy rozegrało się ostatecznie nie tutaj, ale pod Grunwaldem, Kurzętnik też obfituje w historyczne ciekawostki. Przeczytajcie, zobaczcie i doświadczcie sami. 

InfoWyprawa, część 18. Kurzętnik – przez Kurnik

Przy zakupie nowego roweru dla osoby dorosłej wielu z Was boryka się z pytaniem, na co zwrócić uwagę i co powinien posiadać rower? Dziś w formie krótkiej ściągawki podpowiem. Jeśli jeździć będziesz rowerem po terenie, w górach, na leśnych i polnych drogach, kup rower górski, zwany również MTB. Posiada on amortyzację, wzmocnioną ramę, mocne hamulce, giętą lub prostą kierownicę i większy niż w innych rowerach prześwit pod pedałami. Jeśli zaś lubisz szybką jazdę po drogach asfaltowych, kup rower szosowy. Posiada on lekką, aerodynamiczną konstrukcję i płaskie szprychy. Pozycja rowerzysty na tym rowerze jest mocno pochylona do przodu. Jeżeli potrzebujesz rower do wygodnej miejskiej przejażdżki do pracy, urzędu czy sklepu, kup rower miejski. Posiada on 28, 27-calowe koła, amortyzację, szeroką kierownicę i wygodne siodełko. Jeśli masz problemy z nogami, stawami, mięśniami, kup rower ze wspomaganiem, tzw. rower elektryczny. Ogólnie rower musi być lekki, z ramą poniżej 3 cm od krocza, z wygodnym siodełkiem, z praktycznym rozmieszczeniem dźwigni manetek, przerzutek i hamulców, z lekko pracującymi przerzutkami, z oświetleniem, dzwonkiem, zapięciem na klucz, bagażnikiem, błotnikami, z solidną stopką, naciągniętymi szprychami i dokręconymi śrubami. Dobrze, gdy dętki rowerowe posiadają wentyle typu samochodowego, wtedy będziesz mógł również pompować koła na stacjach paliw. Kupuj rower i ruszaj w drogę!

Przychodzą w naszym życiu wydarzenia, które diametralnie zmieniają dotychczasowe życie osobiste, lecz są i takie, których realizacja spowodowałaby, że żylibyśmy zupełnie inaczej. Tak samo jest z historią, są wojny, bitwy, rewolucje, przemiany, które zmieniły oblicze otoczenia, kraju czy świata. W cieniu tych znaczących historycznie miejsc, wydarzeń, dat są, te, które przez przypadek, zrządzenie losu, ludzką intuicję nie zapisały się znacząco na kartach kronikarzy. Dziś zabiorę Was do miejsca, gdzie mogłaby się rozegrać bitwa, jak ta pod Grunwaldem w 1410 roku i tam gdzie przygotowywano ucztę z okazji krzyżackiego sukcesu pod Grunwaldem, lecz z wiadomych od dawna przyczyn do tego nie doszło. InfoWyprawa prowadzi przez urocze wsie i miasteczka. Zabiorę Was w miejsca, gdzie w przeszłości stały warowne zamki, grodziska, zajrzymy do byłego klasztoru i starych, pięknych kościelnych wnętrz. Dzisiejsza InfoWyprawa do przeszłości sprawi, że lepiej poznamy naszą ziemię, jej historię a przez to i samych siebie. Czy jesteście gotowi? Dziś zabieram Was przez Kurnik na zamek do Kurzętnika i nie tylko.

Jest to szlak nr 29 z mojego przewodnika i poradnika (nie tylko) rowerzysty „Kierunek; Pojezierze Iławskie” z 2004 roku, który zawiera opis 3940 kilometrów tras rowerowych, wodnych i jedną lotniczą, które po latach ponownie przemierzam, tym razem nie rowerem (bo za łatwo), a pieszo. Znakomita InfoWyprawa dla turystów pieszych, biegaczy i rowerzystów przemierzy 52 kilometry, w 80% drogą twardą, w tym 20% doskonałą ścieżką rowerową. Zatem ruszamy, spotykamy się na iławskiej ulicy Wojska Polskiego, w miejscu rozpoznawalnym z kilkudziesięciu kilometrów. Iławscy rowerzyści doskonale wiedzą, co oznacza sformułowanie „jeździć wokół komina”, to znaczy jeździć w takiej odległości, aby mieć z tym kominem kontakt wzrokowy. Właśnie rozpoczynamy InfoWyprawę obok iławskiej ciepłowni u stóp 105-metrowego komina. Wiedzie pod mostami kolejowymi, obok lokomotywowni, pomnika pamięci pomordowanych więźniów hitlerowskich obozów pracy w Iławie, w którym do 1953 roku istniał jeden z 97 PRL-owskich obozów pracy, tu kierowano „wrogów klasowych”. Paszporty gotowe? Zbliżamy się do wojskowego punktu kontrolnego. Spokojnie, usytuowany jest przy nieistniejącej od 1945 roku granicy prusko-polskiej. Mijamy otulone lasem Jezioro Czerwone, ospałe Katarzynki, spoglądamy na wschodni brzeg Jeziora Radomno z wyspą, dawniej z grodziskiem, i z długim 150-metrowym drewnianym mostem, który w czasach Prus był mostem granicznym. Śmigamy przez miejscowości Radomno, Chrośle i Łąki Bratiańskie - tu średniowieczne plemiona czciły święty gaj bogini wiosny – Majumy. Podążamy przez Nowe Miasto Lubawskie, górę Kurnik, Kurzętnik, w którym to ślady osadnictwa pochodzą sprzed 6 tysięcy lat. Warto zajrzeć do kościoła, na rynek i zobaczyć lapidarium. Ponownie jesteśmy w Nowym Mieście Lubawskim, w którym w 1320 roku istniał zamek „Młody Gród”. Otoczony był murem obronnym z 27 basztami i dwoma liniami fos. Wkraczamy do Bratiana, to tu na zamku wybudowanym w 1359 roku narady prowadzili dostojnicy krzyżaccy przed bitwą pod Grunwaldem. Tu przygotowano wielką ucztę z okazji pruskiego zwycięstwa pod Grunwaldem - do świętowania niestety chętnych zabrakło. Dawnym torowiskiem kolejowym, a obecnie wymarzoną ścieżką rowerową mijamy Radomno i tu kończy się cywilizacja. Dalej dawnym porośniętym trawą torowiskiem podążamy do Iławy, za nami  Diabelski Staw i ulica Wojska Polskiego. Wyprawę kończymy na ulicy kard. Wyszyńskiego obok pomnika polskich żołnierzy poległych we wrześniu 1939 roku. Chwała bohaterom! Cześć ich pamięci!

Na trasie ujrzymy lasy, pola uprawne, łąki, rzeki, jeziora, dawne wiejskie i miejskie szkoły, pomniki przyrody, ruiny klasztoru franciszkanów zwane pruską Częstochową z cudowną figurką Matki Bożej. Zobaczymy prześliczne kapliczki, Kurzą Górę z ośrodkiem narciarskim i wieżą widokową, Górę Kurnik i ruiny zamku biskupa chełmińskiego z 1300 roku, w okolicach którego miała rozegrać się największa bitwa średniowiecza, jak ta pod Grunwaldem. Zajrzymy do obserwatorium astronomicznego, w którym to przez cały rok można podejrzeć gwiazdozbiory Wielkiej i Małej Niedźwiedzicy, Smoka i Żyrafy. Zobaczymy zbudowaną z kamienia drogę krzyżową, dawny kościół funkcjonujący jako kino i restauracja, kościoły, bazylikę, mury obronne i basztę, w której to znajdowało się więzienie sądowe. Dostrzeżemy spichlerz, budynki dawnych dworców kolejowych. Ponadto zrelaksujemy się na placach zabaw, siłowniach na powietrzu i w restauracjach. Z Nowego Miasta Lubawskiego powrócimy malowniczym o każdej porze roku szlakiem dawnej linii kolejowej Nowe Miasto Lubawskie - Radomno - Iława, przebudowanym na znakomitej jakości ścieżkę rowerową. Na rychłe połączenie ścieżką Radomna z Iławą wciąż liczą nie tylko mieszkańcy, rowerzyści i rolkarze obydwu powiatów. 

Z tej wyprawy powrócimy do naszej pięknej Iławy z nadziejami, w pełni zrelaksowani i bogaci o historyczne i krajobrazowe ciekawostki. Do zobaczenia na szlaku!

„Cudze chwalicie, swego nie znacie” - to poznacie :-). Wszystkich chętnych zapraszam do aktywności na świeżym powietrzu i przemierzenia trasy w najbliższym czasie. W realizacji wyprawy pomoże Państwu załączona prezentacja trasy i film, który podczas dwudniowej, pieszej wyprawy zrealizowałem. Poprowadzi on Państwa i ukaże wspomniane atrakcje, stare kościoły i zamki. Przypomni wydarzenia czasowo odległe, bliskie i te obecne. 

Pamiętajmy, w najbliższą niedzielę 29 VIII 2021 r. zapraszamy do udziału w 10. Rowerowym Rajdzie Solidarności, Lubawa - Iława - Malbork - Gdańsk. Startujemy o godzinie 5:05 spod BS w Lubawie, 6:00 spod iławskiego ratusza i o godzinie 8.45 spod stacji paliw Orlen w Malborku. Tempo 25-30 km/h. Do zobaczenia na trasie. 
 
Iławskie atrakcje w jednej zakładce. Kolejna InfoWyprawa na Infoilawa, wszystkie w jednej zakładce. Masz w sobie pasję podróżowania i poznawania okolic Iławy pieszo, rowerem, samochodem, kajakiem czy samolotem, zastanawiasz się, gdzie właśnie ruszyć na wyprawę? Już nie musisz! Wszystkie atrakcje w jednej zakładce InfoWyprawa na Infoilawa!

https://www.infoilawa.pl/infowyprawa

Przygotował: Krzysztof Zakreta/red. kontakt@infoilawa.pl.
Zdjęcia, wideo: materiały podróżnika.