Ile jest zatem w gminach Iława (miejskiej i wiejskiej) akwenów? Jaką mają powierzchnię, głębokość, jakie w nich występują ryby? Zapraszamy na wycieczkę!

InfoWyprawa, część 24. Iławskie atrakcje w jednej zakładce – akweny wodne

Iławskie atrakcje w jednej zakładce. Kolejna InfoWyprawa na Infoilawa, wszystkie w jednej zakładce. Masz w sobie pasję podróżowania, poznawania Iławy i jej okolic pieszo, rowerem, samochodem, kajakiem czy samolotem, zastanawiasz się, gdzie właśnie ruszyć na wyprawę? Już nie musisz! Wszystkie atrakcje w jednej zakładce InfoWyprawa na Infoilawa!

https://www.infoilawa.pl/infowyprawa

Opracowania 21 szlaków turystycznych mojego autorstwa, które ukazały się na portalu infoilawa.pl wiosną i latem tego roku, dotyczyły głównie atrakcji turystycznych poza miastem Iława. Szlaki te ostatnio uzupełniłem dwiema prezentacjami „Iława, warto zobaczyć” i „Iława, warto zobaczyć. Mała architektura”. Piękno krajobrazowe Pojezierza Iławskiego, obfitujące w lasy i akweny wodne, skłoniło mnie do przedstawienia kolejnego, 24. odcinka - „Akweny wodne”.

Na obszar 446,2 km² zamieszkiwany przez 46388 osoby składają się gmina miejska Iława o obszarze 22 km², w której zamieszkuje 33 315 osób i gmina wiejska Iława o obszarze 424,2 km², w której mieszkają 13 073 osoby. Przemierzając tysiące kilometrów gminnych tras, często upajałem się uroczymi krajobrazami iławskich jezior. Realizacja cyklu InfoWypraw skłoniła do odpowiedzi na nurtujące nie tylko mnie pytanie: ile jezior jest w gminach Iława?

Ja już wiem i tym faktem nie zawaham podzielić się z Wami.

Zacznijmy od odpowiedzi na pytanie, co to jest jezioro? To naturalny śródlądowy zbiornik wodny, który posiada zagłębienie, tzw. misę jeziorną, w której gromadzą się wody powierzchniowe, którego wielkość zasilania wodą jest większa od jej odpływu i parowania.

Odszukałem 82 akweny wodne, z których jeden jest akwenem sztucznym: (S) Dziarny, oczyszczalnia. Trzy jeziora częściowo leżą w gminie Iława (JC): Jeziorak Duży, Karaś, Kolmowo. Do brzegu 8 jezior dochodzi granica gminy Iława (JG): Czerwica, Drwęckie, Gil Wielki, Iłgi, Januszewskie, Płaskie, Popówko, Radomno. Z powodu obniżenia wód gruntowych, zarastania lub osuszenia z iławskiego krajobrazu zniknęło 9 jezior: Bielle, Eyrol, Starzykowskie (Kleiner Peterkau S. i Gross Peterkau S.), Muliste, NN, Pikellek, Tobe, Trzciniak, Zablenie. 10 akwenów wodnych zajmuje powierzchnię poniżej 1 ha: Bagienka o numerach 1, 2, 4, 6, Gajerek Mały, Gutlinek Mały, Kociołek Duży, Kociołek Mały, oczko wodne przy ul. Przemysłowej, Pikellek, Pikus.

Tak powstał spis akwenów wodnych z uwzględnieniem byłych i obecnych nazw, powierzchni, maksymalnej głębokości i rodzaju ryb. Mam nadzieję, że ta publikacja zadowoli sympatyków Pojezierza Iławskiego, mieszkańców, turystów, piechurów, biegaczy, rowerzystów, wędkarzy i przewodników turystycznych.

Wymyśliłem kiedyś wyprawy biegowe wokół jezior. Zaliczyłem - ho, ho, ho - jako jeden z nielicznych również najdłuższe jezioro Jeziorak. Jest to świetny pomysł na sportowe poznawanie uroków i zakątków Pojezierza Iławskiego.

Do zobaczenia na pieszej lub rowerowej trasie.

To ile jest obecnie jezior o powierzchni powyżej 1 ha w gminach Iława? 55.

Ciekawostki iławskich akwenów wodnych

• Akwenów wodnych o powierzchni poniżej 5 ha jest 29.
• Iławskie jeziora przez ostatnie 120 lat w wyniku negatywnych działań przyrody, klimatu i człowieka, w przeważającej większości zmniejszyły swą powierzchnię od 20 do nawet 75%, niektóre z nich całkowicie zniknęły.
• Jezior leżących całkowicie w gminie Iława o powierzchni powyżej 100 ha jest 5: Łabędź 308 ha, Starzykowskie ok. 250 ha (N1), Szymbarskie 165,2 ha, Iławskie 154,5 ha, Widłąg ok. 115 ha.
• Jezioro Jasne jest najbardziej przejrzystym jeziorem w Polsce, przezroczystość wody wynosi 15 m.
• Jezioro Jeziorak o powierzchni 3219 ha jest najdłuższym jeziorem w Polsce (27,4 km), szóstym jeziorem w Polsce pod względem powierzchni, z jedną z największych wysp w Polsce - Wielką Żuławą (84,2 ha), jest połączone Kanałem Iławskim, Kanałem Elbląskim i przekopem Mierzei Wiślanej z Morzem Bałtyckim.
• Jezioro Widłąg po II wojnie światowej zmieniło nazwę na Zatoka Widłąg - Jezioraka.
• Najgłębsze jeziora: Urowiec 31,8 m, Szymbarskie 25,1 m, Czyste 22 m, Łąckie 20 m, Jasne 19,8 m.
• Najpopularniejsze ryby w iławskich jeziorach: płoć, lin, szczupak, okoń, karaś.
• Największe jeziora: Jeziorak 3219 ha, Łabędź 308 ha.
• Rezerwaty przyrody obejmują jeziora: Czerwica, Drwęckie, Iłgi, Jasne i Luba, Karaś.

f

Tabela akwenów wodnych gmin Iława

Objaśnienia:
(RP) – rezerwat przyrody.
(JC) – jezioro, którego liną brzegową przebiega granica gmin.
(JG) – jezioro, przez które przebiega granica gmin.
(N) – obecnie jezioro nieistniejące, istniało w 1921 r.
(N1) – jezioro istniało w epoce kamienia, obecnie istnieją dwa mniejsze jeziora.
(N2) – jezioro istniało w epoce żelaza, obecnie nie istnieje.
NN – nazwa jeziora nieznana, istniało przed 1850 r.
(S) – akwen sztuczny.
Gr. – Gross: Wielki.
Kl. – Kleiner: Mniejszy.
S. – See: Jezioro.
ha* - powierzchnia jeziora w 1921 r.
ha** - powierzchnia jeziora w epoce żelaza.
/Iława – nazwa miejscowości, w której leży akwen wodny.
k/Iławy – nazwa miejscowości, w okolicy której leży jezioro.

Opracował: Krzysztof Zakreta/red. kontakt@infoilawa.pl.
Zdjęcia: z archiwum podróżnika.